Mae gwaith aml-randdeiliaid Cyngor Caerdydd o amgylch Dinas Cyflog Byw Gwirioneddol wedi rhoi hwb i’r economi ac wedi codi miloedd o bobl i gyflog uwch. 

Nod Deddf Llesiant Cenedlaethau’r Dyfodol o amgylch Cymru Lewyrchus yw gweithio i sicrhau ein bod yn cyflawni cymdeithas gynhyrchiol a charbon isel sy’n defnyddio adnoddau’n effeithlon, yn datblygu poblogaeth fedrus ac addysgedig ac yn sicrhau gwaith teg i bobl. 

Ond gyda chyflogau nad ydynt yn cadw i fyny â chost byw cynyddol, a chyfraddau uchel o dlodi, mae mwy a mwy o bobl yn colli allan. 

Yr heriau: 

• Mae traean o bobl Cymru yn ennill llai na’r Cyflog Byw Gwirioneddol, yr isaf mewn degawd. 
• Roedd 29% o blant yng Nghymru yn byw mewn tlodi ac roedd 21% o bobl yng Nghymru yn byw mewn tlodi incwm cymharol yn 2023.
• Roedd gweithwyr Du, Asiaidd a Lleiafrifoedd Ethnig yn ennill, ar gyfartaledd, £1.93 (13.8%) yn llai yr awr na gweithwyr Gwyn yn 2023. 

Dinas Cyflog Byw 

Mae Cyngor Caerdydd wedi datblygu ymgyrch aml-randdeiliaid i gynyddu achrediad Cyflog Byw – gan ddod yr ail ddinas yn y DU i gyflawni statws Dinas Cyflog Byw. 

Mae’r gwaith hwn wedi creu hwb o £65 miliwn i’r economi leol ac wedi sicrhau bod 13,000 o bobl wedi cael eu codi i Gyflog Byw Gwirioneddol, gan helpu eu hincwm i gadw i fyny â chostau byw cynyddol. 

Y Cyflog Byw Gwirioneddol yw’r unig gyfradd gyflog yn y DU a gyfrifir yn annibynnol yn seiliedig ar gost byw wirioneddol, ac ar hyn o bryd mae’n £12.60 yr awr ledled y DU. 

Ffair Jobs 

Trwy fentrau fel Ffair Jobs Community Jobs Compact, mae Cyngor Caerdydd yn gweithio gyda chyflogwyr i sicrhau cyfleoedd gwaith teg mewn ardaloedd difreintiedig. 

Wedi’i gyd-gynhyrchu gan gyflogwyr a chymunedau, mae Ffair Jobs Community Jobs Compact yn ymrwymo busnesau i: 

• dalu’r Cyflog Byw Gwirioneddol 

• cynnig cyfweliadau gwarantedig 

• dileu contractau dim oriau 

• sicrhau cyfleoedd recriwtio a datblygu gyrfa teg 

Gan ddechrau gydag anghydraddoldebau swyddi yng Nghaerdydd, lle’r oedd llawer o drigolion mewn gwaith ansefydlog ar gyflog isel, bu Ffair Jobs yn helpu cyflogwyr i ymgysylltu â chymunedau lleol trwy weithdai a ffeiriau swyddi. 

Enillodd y fenter fomentwm yn raddol, gan sicrhau ymrwymiadau gan gyflogwyr proffil uchel gan gynnwys IKEA, ITV Cymru, Gyrfaoedd Cymru, a’r Senedd, ac mae bellach wedi grymuso miloedd o unigolion, gan ddarparu mwy o ddiogelwch ariannol a chyfleoedd ar gyfer twf personol. 

Yn gadarnhaol, mae’r fenter bellach wedi ehangu y tu hwnt i Gaerdydd, gyda modelau tebyg yn dod i’r amlwg mewn dinasoedd fel Birmingham, lle mae eraill yn ceisio cyngor gan y model Cymreig.