Fel Comisiynydd Cenedlaethau’r Dyfodol, fy rôl yw cefnogi newid a bod yn warcheidwad cenedlaethau’r dyfodol. Mae hyn yn golygu helpu cyrff cyhoeddus a’r rhai sy’n llunio polisi yng Nghymru i feddwl am yr effaith hirdymor y mae eu penderfyniadau’n ei chael, gan gynnwys sut y gallwn sicrhau Cymru Fwy Cyfartal ar gyfer cenedlaethau’r presennol a’r dyfodol, gwlad sy’n adlewyrchu ein gwir amrywiaeth ac yn elwa ohoni.
Yn ein hymrwymiad i wella cydraddoldeb, amrywiaeth a chynhwysiant, rydym yn ymroi ein hunain fel sefydliad i ddatblygu’r polisïau a’r gweithdrefnau perthnasol a fydd yn ein galluogi i wreiddio diwylliant o gynhwysiant yn fewnol yn ein sefydliad ac yn allanol yn y gwaith a wnawn gyda chyrff cyhoeddus a sefydliadau eraill. Rydym wedi cyhoeddi ein Cynllun Gweithredu Gwrth-hiliaeth ac yn ystyried datblygu ein Cynllun Gweithredu LHDTQ+, a fydd yn cyd-fynd ag uchelgais Cymru i ddod y genedl fwyaf cyfeillgar i LHDTQ+ yn Ewrop; a Chynllun Gweithredu Anabledd.
Wrth wraidd y gwaith hwn mae cydnabod pwysigrwydd hyrwyddo gwahanol hunaniaethau a derbyn profiadau bywyd amrywiol, tra’n sicrhau ein bod yn dileu rhwystrau a fydd yn rhwystro unigolion a sefydliadau rhag ffynnu wrth adeiladu Cymru well ar gyfer cenedlaethau’r dyfodol.
Rydym yn ceisio gweithredu yn ogystal â thrafod er mwyn cyflawni nodau Deddf Llesiant Cenedlaethau’r Dyfodol (Cymru). Ein nod yw bod yn enghraifft o arfer da, gan geisio dangos sut y gallwn feddwl a gweithredu heddiw i wneud Cymru’n well yfory. Nod y strategaeth hon yw gwneud hyn drwy wella ein profiadau o amrywiaeth trwy bontio bylchau rhwng grwpiau o nodweddion gwarchodedig ac eraill.
Rydym yn derbyn y bydd rhai heriau o ran cynyddu cynrychiolaeth ar wahanol lefelau o’n sefydliad. Mae’r polisi hwn yn amlygu’r ffyrdd y byddwn yn goresgyn yr heriau hyn ac yn adlewyrchu ein hymrwymiad i wella profiadau ein hamrywiaeth, a thrwy hynny gynyddu ymdeimlad o gynhwysiant, a fydd, o’i ymestyn, yn adlewyrchu cyfle cyfartal a thegwch.
Ein Gweledigaeth
Wrth weithio i gefnogi sefydliadau i gyflawni nodau llesiant Deddf Llesiant Cenedlaethau’r Dyfodol (Cymru) 2015, mae Swyddfa Comisiynydd Cenedlaethau’r Dyfodol Cymru yn ymdrechu i ‘weithredu’ Deddf Cydraddoldeb 2006 a 2010 ar egwyddorion cydraddoldeb, amrywiaeth, cynhwysiant.
Ein blaenoriaeth yw creu amgylchedd gwaith sy’n denu’r doniau gorau, sy’n galluogi staff i ffynnu a gwneud y mwyaf o’n cyfraniad at y nodau llesiant ar y cyd:
Mae egwyddorion a nodau’r strategaeth hon yn ymwneud yn benodol â Chymru Fwy Cyfartal, ond byddwn yn ceisio cyfrannu at bob un o’r nodau. Mae cyfraniadau ein staff amrywiol yn anfesuradwy yn fewnol ac wrth gyflawni ein swyddogaethau; felly, rydym am i bawb deimlo eu bod yn rhan annatod o’n swyddfa, a gyda’n gilydd byddwn yn creu diwylliant cynhwysol lle gall pawb gyfrannu eu gwybodaeth at lesiant cenedlaethau’r presennol a’r dyfodol.
Rydym yn awyddus i sicrhau bod ein swyddfa yn cofleidio diwylliant gwaith cynhwysol, lle mae staff yn teimlo’n ddiogel ac yn hyderus eu bod yn cael eu trin yn gyfartal ac yn deg. Yn unol â’n nod o bolisi ‘gweithredu yn ogystal â thrafod’, rydym yn gweithio i wreiddio cydraddoldeb, amrywiaeth a chynhwysiant ar bob lefel o’n sefydliad, gan gefnogi staff i fod yn ymwybodol a chael gwybodaeth am faterion a rhwystrau y mae gwahanol nodweddion gwarchodedig yn eu hwynebu, a thrwy hynny gynyddu dealltwriaeth a phwysigrwydd safbwyntiau amrywiol. Bydd gwneud hyn yn ein galluogi i adeiladu diwylliant mwy cynhwysol, sy’n gwerthfawrogi amrywiaeth ac yn ystyried anghenion gwahanol grwpiau. Bydd yn hybu ymdeimlad o berthyn, yn galluogi staff i wneud y gorau o’u potensial, teimlo’n ddiogel i adrodd am unrhyw faterion ac ymddiried yn y sefydliad i fynd i’r afael â’r rhain ar unwaith.
Felly, ein hegwyddorion sylfaenol ar gyfer cyflawni’r strategaeth hon yw:
Ein Nodau
Bydd monitro a gwerthuso’r strategaeth hon yn ein helpu i asesu a yw’n gweithio’n ymarferol. Cynhelir yr adolygiad hwn yn flynyddol i fynd i’r afael ag unrhyw faterion.
Perthnasedd y ddyletswydd i’n swyddogaethau
Wrth i ni oruchwylio gweithrediad Deddf Llesiant Cenedlaethau’r Dyfodol a chefnogi Cyrff Cyhoeddus a rhanddeiliaid eraill i sicrhau bod hyn wedi’i wreiddio yn eu gwaith, mae Dyletswydd Cydraddoldeb y Gwasanaethau Cyhoeddus (PSED) yn berthnasol i hyn. Yn fewnol, rydym yn awyddus i integreiddio cydraddoldeb a chysylltiadau da, yn gyntaf yn ein gweithle ein hunain; ac yna’n allanol, i gefnogi awdurdodau cyhoeddus a sefydliadau eraill i wneud hynny, fel sy’n ofynnol gan y PSED. Mae’r ddyletswydd yn ei gwneud yn glir ein bod yn ystyried sut y gall swyddogaeth effeithio ar wahanol grwpiau mewn gwahanol ffyrdd. Felly, er mwyn cyflawni canlyniadau a fwriedir, rydym yn ymwybodol o gynllunio a gweithredu polisïau mewnol ac allanol a fydd yn lleihau anghydraddoldeb ac yn dileu canlyniadau gwael.
Rydym wedi’n rhwymo gan rwymedigaeth gyfreithiol y PSED i gyflawni ein dyletswyddau o ran hyrwyddo Deddf Llesiant Cenedlaethau’r Dyfodol drwy brosesau ac arferion a fydd yn diwallu anghenion amrywiol, gan arwain at wneud penderfyniadau mwy gwybodus a datblygu polisïau.
Pam fod y strategaeth hon yn bwysig?
Mae Dyletswydd Cydraddoldeb y Sector Cyhoeddus (PSED) yn ei gwneud yn ofynnol i ni:
Dyletswydd cydraddoldeb y sector cyhoeddus – GOV.UK (https://www.gov.uk/government/publications/public-sector-equality-duty)
Felly, wrth gadw at Reoliadau Dyletswyddau Penodol Deddf Cydraddoldeb 2010 2011, mae’r strategaeth hon yn amlinellu ein hamcanion cydraddoldeb ar gyfer y pedair blynedd nesaf (2023-2027) ac yn darparu gwybodaeth sy’n cydymffurfio â Dyletswydd Cydraddoldeb y Sector Cyhoeddus.
Rydym yn cydnabod bod Deddf Cydraddoldeb 2010 yn nodi’r 9 nodwedd warchodedig a ganlyn:
Er mwyn cyflawni ein nodau, mae ein hamcanion cydraddoldeb:
Mae ystyriaethau a gymerwyd wrth osod ein hamcanion wedi cynnwys adborth mewnol, ond heb fod yn gyfyngedig iddo; nodi meysydd o dangynrychiolaeth neu ganlyniadau gwahaniaethol, megis tangynrychiolaeth yn ein Tîm Cyn-reoli (PMT) a’r Uwch Dîm Arwain (UDA); y rhagolygon ar gyfer amcanion tymor byr, canolig neu hir; amcanion a all leihau neu ddileu rhwystrau, hyrwyddo cydraddoldeb a chynhwysiant, hyrwyddo tegwch a chysylltiadau da.
O ran yr agenda cydraddoldeb, rydym wedi ymrwymo i sicrhau mai ein nod i ‘drafod a gweithredu’ ar y Ddeddf fydd y newid yr ydym am ei weld mewn eraill.
Dylai pob aelod o staff ddeall eu bod yn cyfrannu at Gymru Fwy Cyfartal a gallant fod yn atebol am weithredoedd o fwlio, aflonyddu, erledigaeth a gwahaniaethu anghyfreithlon yn erbyn eu cydweithwyr neu bartneriaid, yn ystod eu cyflogaeth.
Mae Swyddfa Comisiynydd Cenedlaethau’r Dyfodol wedi datblygu amcanion cydraddoldeb strategol a fydd yn ein galluogi i ddangos sut y byddwn yn cyfrannu’n gadarnhaol at gymdeithas decach drwy hyrwyddo cydraddoldeb a chysylltiadau da yng ngweithrediad ein sefydliad o ddydd i ddydd.
Bydd ystyriaethau cydraddoldeb yn cael eu hadeiladu i mewn i ddyluniad ein holl bolisïau a chyflawniad ein gwaith ac mewn perthynas ag arferion rheoli pobl o fewn y tîm. Ein nod yw creu gweithle cefnogol, cynhwysol a grymusol.
AMCAN 1
Sefydlu Swyddfa Comisiynydd Cenedlaethau’r Dyfodol Cymru (OFGCW) fel sefydliad sy’n cynnal ac yn cefnogi amgylchedd gwaith amrywiol trwy recriwtio, cadw, dilyniant, rheoli perfformiad a llesiant.
Sut mae’r amcan hwn yn cyfrannu at y nodau llesiant cenedlaethol?
Yn ogystal â cheisio sicrhau Cymru fwy cyfartal, mae’r amcan hwn yn cyfrannu at Gymru lewyrchus drwy ddarparu cyfleoedd cyflogaeth, mynediad at waith teg a meithrin sgiliau ein gweithlu. Byddwn hefyd yn ymdrechu i gyfrannu at Gymru o gymunedau cydlynol drwy gynnwys ac ysbrydoli pobl o gefndiroedd amrywiol i wneud cais i weithio i’n sefydliad drwy gydweithio a chynnwys aelodau’r gymuned yng Nghymru. Byddwn yn ceisio cyfrannu at Gymru â diwylliant bywiog lle mae’r Gymraeg yn ffynnu drwy nodi lle mae sgiliau Cymraeg yn angenrheidiol mewn prosesau recriwtio a chynnig cyfleoedd i staff ddatblygu eu sgiliau Cymraeg.
Sut byddwn yn gwneud hyn:
AMCAN 2
Sicrhau bod ein hamgylchedd gwaith yn deg, yn gefnogol ac yn meithrin cysylltiadau da rhwng pobl â nodweddion gwarchodedig a’r rhai hebddynt; a gweithredu yn ogystal â thrafod drwy gydol ein prosesau mewnol, polisïau a gwneud penderfyniadau strategol i ddileu gwahaniaethu, aflonyddu, erledigaeth a gwaharddiadau eraill yn y Ddeddf.
Sut mae’r amcan hwn yn cyfrannu at y nodau llesiant cenedlaethol?
Yn ogystal â chyfrannu at nod Cymru fwy cyfartal, rydym yn ceisio cyfrannu at Gymru lewyrchus, gan adeiladu gweithlu medrus yn seiliedig ar waith teg. Drwy greu amgylchedd gwaith meithringar, gyda phecynnau llesiant cynhwysol, rydym yn cyfrannu at Gymru iachach.
Sut byddwn yn gwneud hyn:
AMCAN 3
Dileu neu leihau rhwystrau i gydraddoldeb, amrywiaeth a chynhwysiant yn ein hamgylchedd gwaith trwy sicrhau ei fod yn ymateb i anghenion unigol staff.
Sut mae’r amcan hwn yn cyfrannu at y nodau llesiant cenedlaethol?
Yn ogystal â chyfrannu at Gymru fwy cyfartal, rydym yn gobeithio y bydd y camau gweithredu o fewn yr amcan hwn yn cyfrannu at Gymru o gymunedau cydlynus, drwy hyrwyddo diwylliant o fannau diogel a’n helpu i ddeall ein gilydd a safbwyntiau gwahanol yn well. Rydym yn genedl gyfrifol yn fyd-eang a thrwy gynyddu ein dealltwriaeth o anghydraddoldebau lleol, cenedlaethol a byd-eang, rydym yn gobeithio gosod esiampl i sefydliadau a chenhedloedd eraill yn ein gwaith.
Sut byddwn yn gwneud hyn:
AMCAN 4
Sicrhau bod cydraddoldeb, amrywiaeth a chynhwysiant yn llywio ein harfer o swyddogaethau allanol, gan gynnwys y cyngor a ddarparwn i gyrff cyhoeddus.
Sut mae’r amcan hwn yn cyfrannu at y nodau llesiant cenedlaethol?
Trwy ein cyngor a ‘gweithredu yn ogystal â thrafod’, rydym yn gobeithio y bydd sefydliadau eraill yn ceisio cynyddu cyfraniadau i Gymru fwy cyfartal trwy ddeall integreiddio â nodau llesiant eraill.
Sut byddwn yn gwneud hyn:
AMCAN 5
Sicrhau bod gwaith y Comisiynydd yn seiliedig ar gyfranogiad ac yn cael ei ategu gan brofiadau bywyd ystod amrywiol o leisiau, gan gynnwys pobl ifanc amrywiol y mae eu lleisiau’n cynrychioli cenhedlaeth y dyfodol, ac sy’n gwbl hygyrch.
Sut mae’r amcan hwn yn cyfrannu at y nodau llesiant cenedlaethol?
Drwy gynnwys a chydweithio ag eraill, byddwn yn adolygu’n barhaus ac yn dysgu sut y gallwn wneud y cyfraniad mwyaf posibl at bob un o’r nodau llesiant yn y camau a gymerwn tuag at weithle mwy cyfartal a Chymru fwy cyfartal.
Sut bydd gwneud hyn:
Fersiwn 2, Gorffennaf 2023, dyddiad adolygiad Medi 2024